یکی از اجزای اصلی در سازه‌ها اعم از فولادی یا آهنی اتصالات هستند که کیفیت آنها نقش مهمی در انتقال فشار و نیرو‌های حاصل ایفا می‌کند. امروزه اگر در مورد نقش پیچ و مهره ها از مردم عادی سوال شود اغلب ان را چندان با اهمیت نمیدانند در حالی که اگر از اتصالات با کیفیت استفاده نشود ایمنی کل سازه به خطر می‌افتد . در سازه‌های اتمام یافته اتصالات نمایان نمی‌شوند اما در حقیقت این اتصالات هستند که کیفیت و امنیت سازه‌ها را تضمین می‌کنند.
نقش پیچ و مهره ها در سازه‌های عظیم بسیار با اهمیت بوده از این رو همواره صاحبان صنایع مختلف با استفاده از نظریات مشاوران خود باید درانتخاب اتصالات حساسیت دو چندان به خرج دهند تا از بروز هرگونه حوادث جلوگیری کنند.
یکی از دلایل بروز این حوادث جبران ناپذیر شل شدن یا لق شدن اتصالات بر اثر لرزش یا ایجاد فاصله بین پیچ و مهره ها می‌باشد این پدیده می‌تواند خطرات بسیاری از جمله خطر جانی داشته باشد که برای جلوگیری از این حادثه اطلاعات ذیل می‌تواند برای کاربران عزیز مفید باشد. یکی از راهکار‌های جلوگیری از این امر عبارت است از :
1/ استفاده از انواع واشرهای فنری که از لحاظ استاندارد و اشکال بسیار مختلف اند که نام این واشرها به زبان انگلیسی به شرح ذیل می باشد:
.SPERIN WASHER –KOURD LUCK WASHER – D T I WASHER – CONICAL SPRING WASHER SAFTY WASHER –SPILIT SPRING WASHER- AND ETC
و دیگر انواع واشرهای مختلف.
با توجه به تناسب سازه ها جهت پیچ و مهره های مصرفی از انواع مختلف واشر به منظور خاصی استفاده می‌شوند. همانگونه که ملاحظه کردید نقش واشر در سازه های فلزی را هرگز نمی‌توان نادیده گرفت . تولید واشر به عنوان یکی از مشاغل مهم در کشورهای پیشرفته و یا در حال پیشرفت از جمله کشور عزیز ما ایران به شمار می‌رود که افراد زیادی در این زمینه فعال هستند. لازم بذکر است که بسیاری از واشرها در ایران تولید نمی‌شوند و وارداتی هستند زیرا برای این منظور امکانات و دانش فنی کافی مورد نیاز است.
2/ استفاده از مهره‌های قفل شونده. علاوه بر واشر می‌توان از قفل کن مهره و نیم مهره نیز نام برد که مخصوص سازه‌های منعطف از جمله پل ها و سازه‌های مرتفع می‌باشند که برای انتخاب اتصالات مناسب برای این سازه‌ها باید سازندگان و طراحان از مشاورین مجرب بهره جویند.
شاید برای شما این سئوال پیش بیاید که نیم مهره چیست: مهره هایی که ارتفاع آن نصف مهره معمولی می‌باشد و طبق استاندارد DIN 439 و DIN 936 هستند.
نقش این مهره‌ها در هنگام بستن مهره بدین ترتیب است که مهره اصلی مونتاژ شده و ترک متر زده شده سپس نیم مهره روی آن بسته و با آچار دستی خیلی کم سفت می‌شود و این امر از باز یا شل شدن مهره‌ی اصلی جلوگیری می‌کند
حساس ترین بخش استفاده از اتصالات پیچ و مهره ای در بخش لیفتینگ ها و جرثقیل ها هستند که برای انتخاب اتصالات میبایست دقت بسیار داشت و پس از نصب نیز بازدیدهای دوره ای می بایست مستمر و دقیق باشد زیرا درصورت عدم رعایت موارد مذکور متاسفانه شاهد بروز حوادث دلخراش از لحاظ جانی و مالی خواهیم بود.
Lock tite 3/ استفاده از لاک تایت.
لاک تایت نوعی چسب مایع است که می‌توان از آن برای اتصال دو سطح جامد استفاده کرد. لاک تایت یک چسب قفل کننده و سفت کننده‌ی اتصالات رزوه ای است که به سه گروه: با استحکام پایین، استحکام متوسط و استحکام بالا تقسیم می‌شود که بر اساس کاربردشان انتخاب می‌شوند. از این چسب ها برای قفل کردن قطعات نگهدارنده در جای خود و جلوگیری از شل شدن آنها در اثر لرزش و ارتعاشات و حتی تغییرات دمایی استفاده می‌شود. چگونه متوجه شویم که پیچ و مهره‌های بسته شده لق شده اند؟
1/ بازدیدهای دوره‌ای که توسط مهندسین پروژه انجام می‌شودو پیچ و مهره ها را برای مدت‌های مشخص تضمین می‌کنند که این بازدیدها توسط افراد تکنسین با روش‌ها و ابزارهای مختلف صورت می‌پذیرد.
2/ آچارکشی مجدد که به طور مثال در برخی از پروژه‌ها، بازدیدها به صورت مرتب و ماهیانه یا سالیانه صورت می‌پذیرد. تمامی موارد گفته شده برای اطمینان از عملکرد هر سازه و یا تجهیز لازم است. متاسفانه در خبرها زیاد شنیده شده است که برخی پالایشگاه‌ها منفجر شده اند یا بعضی پل‌ها یا سازه‌های عظیم فرو ریخته اند با اطمینان می‌توان گفت بیش از 50% این حوادث در عدم دقت در استفاده از موارد ذکر شده می‌باشد.
به امید روزی که با استفاده از اتصالات با کیفیت و رعایت نکات ایمنی دیگر شاهد رخداد حوادثی تلخ برای هموطنانمان نباشیم.
